Zmiany stanu skupienia ciał  (klasa 7)  

Cele:

Uporządkujesz wiedzę na temat zmian skupienia ciał. Przeanalizujesz na czym polegają te procesy.

 

 

Stany skupienia materii

W otaczającym nas świecie ciała występują zwykle w trzech stanach skupienia: stałym, ciekłym i gazowym. Związane jest to z budową cząsteczkową ciał, co wiemy z początkowych lekcji fizyki.

 Ciała stałe mają określone: kształt i objętość.

Ciecze przyjmują kształt naczynia, w którym się znajdują, ale zachowują swoją objętość.

Gazy – podobnie jak ciecze – przybierają kształt naczynia, w którym zostały umieszczone, ale w przeciwieństwie do cieczy wypełniają całą jego objętość.

Wiemy, że zmieniając temperaturę substancji, można doprowadzić do zmiany jej stanu skupienia (lód, woda, para wodna). Na co dzień obserwujemy wiele zjawisk związanych ze zmianami stanów skupienia (parowanie, skraplanie, krzepnięcie, itd.).  Podsumujmy je za pomocą schematu.

Zjawisko topnienia polega na zmianie stanu skupienia ciała ze stanu stałego w stan ciekły. Zachodzi w stałej temperaturze, nazywanej temperaturą topnienia.

Krzepnięcie to zmiana stanu skupienia ciała z ciekłego na stały. Proces ten może przebiegać w odwrotną stronę (topnienie).

 

Niektóre ciała przechodzą ze stanu stałego do stanu ciekłego bez ustalonej temperatury przemiany.

W pewnym przedziale temperatur ciało stopniowo mięknie i przechodzi w ciecz. Taki proces nazywamy mięknięciem.

Parowanie zmiana stanu skupienia polegająca na przejściu ciała ze stanu ciekłego w parę (stan gazowy). Zachodzi na powierzchni cieczy.

 

 

Wrzenie to przemiana cieczy w gaz. Przypomina parowanie, ale w przeciwieństwie do niego nie odbywa się jedynie na powierzchni cieczy, ale jednocześnie w całej jej objętości.

 

 

Skraplanie to zjawisko polegające na przejściu pary lub gazu w stan ciekły.

 

 

Kondensacja pary wodnej (nagłe jej skroplenie na cząsteczkach innego gazu)

 

 

Sublimacja to zjawisko bezpośredniego przejścia ze stanu stałego w stan gazowy, z pominięciem stanu ciekłego.

Resublimacja to zjawisko bezpośredniego przejścia ze stanu gazowego w stan stały, z pominięciem stanu ciekłego.

 

 

 

Plazma – czwarty stan skupienia materii, w którym nośniki dodatnich i ujemnych ładunków tworzą gaz.

 

 

Życzę miłej pracy.

 

P.K.